- Κοντέ
- (Condé). Επώνυμο οικογένειας Γάλλων ευγενών, που προήλθε από την ομώνυμη πόλη.
1. Ερρίκος Α’ (Henri I, 1552 – 1588). Ήταν γιος του Λουδοβίκου Α’ Κ. των Βουρβόνων (βλ. 3.). Σώθηκε από τη σφαγή της νύχτας του Αγίου Βαρθολομαίου (1572), συμμάχησε με τον Ερρίκο της Ναβάρα και πήρε μέρος στη μάχη του Κοντρά. Ο θάνατός του επήλθε υπό μυστηριώδεις συνθήκες και πολλοί εξέφρασαν την υπόνοια ότι τον δολοφόνησε η γυναίκα του.
2. Ερρίκος Β’ (Henri II, 1588 – 1646). Κυβερνήτης της Βουργουνδίας (1631-46), γιος του προηγούμενου. Ήρθε σε ρήξη με τον Ερρίκο Δ’ και τη Μαρία των Μεδίκων. Εξαιτίας όμως της εύνοιας του Ρισελιέ, ο Κ. ανέλαβε τη διακυβέρνηση της Βουργουνδίας καθώς και διάφορα άλλα αξιώματα.
3. Λουδοβίκος Α’ των Βουρβόνων (Louis I de Bourbon, 1530 – 1569). Ήταν πρίγκιπας του Κοντέ, γιος του Κάρολου των Βουρβόνων. Σε ηλικία 24 ετών διακρίθηκε στη μάχη του Ρεντί και στην εκστρατεία της Ιταλίας. Κατά την περίοδο των θρησκευτικών πολέμων έγινε αρχηγός των Ουγενότων, οπότε κατηγορήθηκε για συνωμοσία, φυλακίστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο. Ωστόσο, μετά τον θάνατο του Φραγκίσκου Β’, ο Κ. αποφυλακίστηκε και συνέχισε τον αγώνα. Αν και νίκησε πολλές φορές, αναγκάστηκε τελικά να συνάψει ειρήνη με τους εχθρούς του. Το 1562, με τη νέα έναρξη των συγκρούσεων, ο Κ. ηττήθηκε και αιχμαλωτίστηκε, αλλά η Αικατερίνη των Μεδίκων, επειδή φοβόταν τον οριστικό θρίαμβο των Ουγενότων, τον ελευθέρωσε και συμφιλιώθηκε μαζί του. Λίγο αργότερα, η Αικατερίνη άρχισε να δυσπιστεί εναντίον του. Πραγματικά, ο Κ. επιχείρησε να απαγάγει τον βασιλιά και έκτοτε κηρύχθηκε αντάρτης και προδότης. Όταν έμαθε ότι αποφασίστηκε η σύλληψή του, προσπάθησε να αντισταθεί, επικεφαλής στρατού Ουγενότων, αλλά τα βασιλικά στρατεύματα κατόρθωσαν να τον νικήσουν στη μάχη του Ζαρνάκ (1569), οπότε ο Κ. αιχμαλωτίστηκε και δολοφονήθηκε. Λέγεται μάλιστα ότι δολοφονήθηκε από τον δούκα του Ανζού, γιο της Αικατερίνης των Μεδίκων, τον οποίο άλλοτε είχε τραυματίσει σοβαρά σε μονομαχία.
4. Λουδοβίκος Β’ (Louis IΙ, 1621 – 1686). Στρατιωτικός. Ήταν σύζυγος ανιψιάς του καρδινάλιου Ρισελιέ. Ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι ήταν εξαιρετικά άσχημος, καθώς το πρόσωπό του είχε την όψη αετού. Σε ηλικία 22 ετών νίκησε τους Ισπανούς στο Ροκρουά και κυρίευσε την Τριονβίλ. Στη συνέχεια μαζί με τον Τιρέν νίκησε τους Βαυαρούς στο Φράιμπουργκ και κατέλαβε τη Μαγεντία, το Λαντάου και μέρος του Παλατινάτου. Η νίκη του στη Λανς, όπου συνέτριψε τον πανίσχυρο ισπανικό στρατό, επιτάχυνε τη σύναψη της συνθήκης της Βεστφαλίας. Το 1650 ο Κ. ήλθε σε ρήξη με την Αυλή, φυλακίστηκε, αλλά μετά από έναν χρόνο απελευθερώθηκε από τον Μαζαρίνο. Ήρθε όμως και πάλι σε ρήξη με την Αυλή, πολέμησε τις γαλλικές δυνάμεις και κατόρθωσε να εισβάλει στο Παρίσι. Έπειτα κατευθύνθηκε προς τις Κάτω Χώρες, όπου επικεφαλής ισπανικού στρατού ερήμωσε τη βόρεια Γαλλία. Μετά την ειρήνη των Πυρηναίων, του χορηγήθηκε αμνηστία, αποκαταστάθηκε μάλιστα στα αξιώματά του και ήταν υποψήφιος για τον θρόνο της Πολωνίας. Οι τελευταίες στρατιωτικές του επιτυχίες ήταν η νίκη εναντίον του δούκα της Οράγγης (1674) και η κατάκτηση της Αλσατίας (1675). Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι βιογράφοι του, ο Κ. υπήρξε προσεκτικός στη σύλληψη των σχεδίων του και ορμητικός στην εκτέλεσή τους. Ονομαζόταν και Μέγας Κ. (Grand Condé) και υπήρξε μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες στην Ευρώπη του 17ου αι.
5. Λουδοβίκος Ερρίκος (Louis Henri I, 1692 – 1740). Στρατιωτικός και πρωθυπουργός της Γαλλίας (1723-26). Διετέλεσε πρόεδρος του συμβουλίου αντιβασιλείας μετά τον θάνατο του Λουδοβίκου IΔ’ και ορίστηκε πρωθυπουργός μετά τον θάνατο του δούκα της Ορλεάνης.
6. Λουδοβίκος Ερρίκος Ιωσήφ των Βουρβόνων (Louis Henri Joseph de Bourbon, 1756 – 1830). Γιος του Λουδοβίκου Ιωσήφ Κ. των Βουρβόνων (βλ. 7.). Πήρε μέρος στην πολιορκία του Γιβραλτάρ (1782) και, επικεφαλής των Εμιγκρέδων, πολέμησε εναντίον των γαλλικών επαναστατικών στρατευμάτων. Κατά την εποχή της Παλινόρθωσης ανέλαβε ανώτατα αξιώματα κοντά στον βασιλιά. Ο Κ. αυτοκτόνησε μετά την επανάσταση του Ιουλίου.
7. Λουδοβίκος Ιωσήφ των Βουρβόνων (Louis Joseph de Bourbon, 1736 – 1818). Ήταν γιος του Λουδοβίκου Ερρίκου Κ. (βλ. 5.). Παρά τις φιλελεύθερες ιδέες του, στράφηκε εναντίον της Γαλλικής επανάστασης και σχημάτισε σώμα, με το οποίο την πολέμησε. Ο Κ. διακρίθηκε κατά τη διάρκεια του Επταετούς πολέμου. Μετά τη συνθήκη του Καμποφόρμιο (1797) πήγε στη Ρωσία και από εκεί στην Αγγλία.
Προτομή του Λουδοβίκου B’ των Βουρβόνων, του γνωστού ως «Μεγάλου Κοντέ», έργο του γλύπτη Avτουάν Κουασβόξ (Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι).
Dictionary of Greek. 2013.